ازمایش HBS ag یا آزمایش آنتی ژن سطحی هپاتیت B چیست و چه اهمیتی دارد ؟
تاریخ انتشار
۱۲ بهمن ۱۴۰۰
هپاتیت چیست؟
هپاتیت به معنای التهاب کبد است. هنگامی که کبد ملتهب یا آسیب دیده باشد، عملکرد آن تحت تأثیر قرار می گیرد. مصرف زیاد الکل، سموم، برخی داروها و برخی شرایط پزشکی همگی می‌توانند باعث هپاتیت شوند. با این حال، هپاتیت اغلب توسط یک ویروس ایجاد می شود. شایع‌ترین ویروس‌های هپاتیت، ویروس هپاتیت A، ویروس هپاتیتB و ویروس هپاتیتC هستند.
هپاتیتB چیست؟
هپاتیتB یک عفونت کبدی است که توسط ویروس هپاتیتB ایجاد میشود. برخی از افراد مبتلا به هپاتیت B فقط برای چند هفته بیمار هستند (معروف به عفونت “حاد”)، اما برای برخی دیگر، این بیماری به یک بیماری جدی و مادام‌العمر معروف به هپاتیتB مزمن تبدیل میشود.
هپاتیتB حاد (کوتاه مدت) چیست؟ هپاتیت حادB یک بیماری کوتاه مدت است که در 6 ماه اول پس از قرار گرفتن فردی در معرض ویروس هپاتیتB رخ می‌دهد. برخی از افراد مبتلا به هپاتیتB حاد هیچ علائمی ندارند یا فقط بیماری خفیفی دارند. برای برخی دیگر، هپاتیتB حاد باعث بیماری شدیدتری میشود که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد.
هپاتیتB مزمن (طولانی مدت) چیست؟ برخی از افراد، به ویژه آنهایی که در بزرگسالی آلوده می‌شوند، می‌توانند بدون درمان، ویروس را از بدن خود پاک کنند. برای سایر افراد، هپاتیتB حاد منجر به عفونت مادام‌العمر شناخته شده به نام هپاتیتB مزمن میشود. با گذشت زمان، هپاتیتB مزمن می‌تواند باعث مشکلات سلامتی جدی از جمله آسیب کبدی، سیروز، سرطان کبد و حتی مرگ شود.
هپاتیتB در سراسر جهان چقدر شایع است؟
تخمین زده میشود که 257 میلیون نفر در سراسر جهان با هپاتیتB زندگی می‌کنند.
هپاتیتB زمانی پخش میشود که خون، مایع منی یا سایر مایعات بدن آلوده به ویروس هپاتیتB وارد بدن شخصی غیرآلوده شود. همچنین افراد می‌توانند از طریق راه‌های زیر به ویروس آلوده شوند:
- تولد (انتقال از مادر آلوده به نوزاد در حین تولد)
- رابطه جنسی با شریک آلوده
- استفاده مشترک از سوزن، سرنگ یا تجهیزات آماده سازی دارو
- اشتراک‌گذاری وسایلی مانند مسواک، تیغ یا تجهیزات پزشکی (مانند مانیتور قند) با فرد مبتلا
- تماس مستقیم با خون یا زخم‌های باز فرد مبتلا، قرار گرفتن در معرض خون فرد آلوده از طریق سوزن یا سایر ابزار تیز
هپاتیتB از طریق غذا یا آب، ظروف غذاخوری مشترک، شیر دادن، بغل کردن، بوسیدن، گرفتن دست، سرفه یا عطسه منتقل نمی‌شود.
جهت انجام آزمایش ایذر کلیک کنید.
چه کسانی در معرض خطر ابتلا به هپاتیتB هستند؟
اگرچه هر کسی ممکن است به هپاتیت B مبتلا شود، اما این افراد در معرض خطر بیشتری هستند:
- نوزادانی که از مادران آلوده به دنیا می‌آیند
- افرادی که مواد مخدر تزریق می‌کنند یا سوزن‌ها، سرنگ‌ها و سایر انواع تجهیزات مشترک مواد مخدر را دارند
- شریک جنسی افراد مبتلا به هپاتیتB
- افرادی که با فردی که مبتلا به هپاتیتB هستند زندگی می‌کنند
- کارکنان مراقبت‌های بهداشتی و ایمنی عمومی که در معرض خون قرار دارند و بیماران همودیالیزی
چه افرادی باید آزمایش HBS ag بدهند؟
CDC آزمایشHBS ag را برای موارد زیر توصیه می‌کند:
- افرادی که در کشورهای خاصی متولد شده‌اند که هپاتیتB در آنها شایع است.
- افرادی که در ایالات متحده به‌عنوان نوزادی واکسینه نشده‌اند، والدینشان در کشورهایی با نرخ بالای هپاتیت متولد شده‌اند.
- درمان سرکوب کننده سیستم ایمنی افراد مبتلا به بیماری کلیوی در مرحله نهایی (از جمله بیماران همودیالیزی)
- افراد با سطوحALT بالا
- زنان باردار
- نوزادان متولد شده از مادران آلوده به HBV
درصورت قرار گرفتن در معرض ویروس هپاتیتB ، چه باید بکنم؟
اگر نگران این هستید که ممکن است در معرض ویروس هپاتیتB قرار گرفته باشید، فوراً با پزشک یا بخش بهداشت محلی خود تماس بگیرید. اگر واکسن هپاتیتB و یا تزریقی به نامHBIG گلوبولین ایمنی هپاتیت B را در اسرع وقت پس از قرار گرفتن در معرض ویروس، به طور ایده آل ظرف 24 ساعت، دریافت کنید، می‌توان از عفونت با ویروس هپاتیتB جلوگیری کرد.
گلوبولین ایمنی هپاتیت B (HBIG) چیست؟
گلوبولین ایمنی هپاتیتB ماده ای است که از نمونه‌های خون انسان حاوی آنتی بادی علیه ویروس هپاتیت B است. این واکسن به افرادی که در معرض ویروس هپاتیتB هستند، برای محافظت از آنها در برابر عفونت تجویز میشود.
چگونه بفهمم هپاتیتB دارم؟ اگر عوامل خطری برای ابتلا به هپاتیتB دارید یا فکر می‌کنید ممکن است به هپاتیتB مبتلا باشید، با پزشک خود صحبت کنید. از آنجایی که بسیاری از افراد مبتلا به هپاتیتB علائمی ندارند، آزمایش HBS ag برای تشخیص عفونت استفاده میشود. چندین آزمایش مختلف هپاتیتB در دسترس است. بسته به آزمایش، آنها می‌توانند تعیین کنند که آیا شما هپاتیتB مزمن یا حاد؛ پس از واکسیناسیون نسبت به هپاتیتB مصون هستند. یا در گذشته آلوده شده‌اید، ویروس را از بدن خود پاک کرده‌اید و از عفونت آینده محافظت می‌کنید.
علائم هپاتیتB حاد (کوتاه مدت) چیست؟
علائم هپاتیتB حاد می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
تب، خستگی، از دست دادن اشتها، تهوع استفراغ، درد شکم، ادرار تیره، مدفوع خاک رس رنگ، درد مفاصل، زردی (رنگ زرد در پوست یا چشم)
آمادگی جهت انجام آزمایش HBS ag
پرسنل آزمایشگاه یا پرستار با استفاده از یک سوزن کوچک از رگ بازوی شما نمونه خون می‌گیرد. پس از وارد کردن سوزن، مقدار کمی خون در یک لوله آزمایش جمع‌آوری می‌کند وقتی سوزن داخل یا خارج میشود ممکن است کمی احساس سوزش کنید، زمان مربوط به نمونه‌گیری معمولاً کمتر از پنج دقیقه طول می‌کشد.
تفسیر آزمایش HBsAb
بین۶ الی ۹ ماه بعد از ورود ویروسHBV به بدن مثبت شده و ۶الی ۱۰ سال مثبت باقی می‌ماند و سپس منفی میشود. درصورتی که تست مثبت اعلام شود به این معناست فرد قبلا دچار عفونت شده و حالا ایمنی دارد. اگر پس از واکیسیناسیون جواب تست مثبت باشد، به معنای موفقیت واکسیناسیون و مصونیت فرد خواهد بود. مقدار عددی نرمال برای آزمایشHBsAb بین ۵ تا ۱۰ است. درصورتی که عدد کمتر از ۵ در تفسیر آزمایش گزارش شود، سطح HBsAb بحرانی است.
تفسیر تست‌های هپاتیت ویروسی:
اگر HBs Ag مثبتHBc Ab IgM مثبت: هپاتیت حاد B
اگر HBs Ag مثبتHBc Ab IgG مثبت HBe Ag مثبت: هپاتیت مزمنB با عفونت زایی (تکثیر) بالا
اگرHBs Ag مثبتHBc Ab IgG مثبتHBe Ab مثبت: یا فازlate هپاتیت (حاد یا مزمن) است یا هپاتیت مزمنB با عفونت‌زایی کم عفونت با ویروسHBV از نوع Pre core mutant
اگر فقطHBs Ab مثبت: سابقه تجویز واکسن هپاتیت B
اگر HBs Ab مثبتHBc Ab IgG مثبت: بهبود از هپاتیت حاد B
اگر HBs Ab منفی HBs Ag منفی (هر دو منفی : (HBc Ab IgM = یا دوره window است یا هپاتیت حاد B
اگر HBs Ab منفی HBs Ag منفی (هر دو منفی : (HBc Ab IgG = یا ناقل low level هپاتیت B است یا بهبود هپاتیت حاد B در گذشته دور
اگر HBs Ab مثبت HBs Ag مثبت (هر دو مثبت): یا حالت scape mutant است (علیه یک ساب تایپ و وجود آنتی ژن از ساب تایپ دیگر) یا پدیده سروکانورژن (تبدیل حالت آنتی ژن مثبت به آنتی بادی مثبت)
تفسیر این آزمایش در بهترین آزمایشگاه در اصفهان انجام میشود.
آزمایشات خون هپاتیتB و پانل هپاتیتB
فقط یک نمونه خون برای آزمایش هپاتیت B مورد نیاز است، اما پانل هپاتیت B شامل سه بخش است. هر سه نتیجه آزمایش برای درک کامل اینکه آیا فرد آلوده است یا خیر، مورد نیاز است. در زیر توضیحی در مورد 3 قسمت پانل هپاتیت B از نتایج آزمایش خون ذکر می‌کنیم:
آزمایش HBsAg آزمایش آنتی ژن سطحی هپاتیت B
نتیجه آزمایشHBsAg مثبت یا واکنشی به این معنی است که فرد به هپاتیتB مبتلا شده است. این آزمایش می‌تواند حضور واقعی ویروس هپاتیتB (به نام آنتی ژن سطحی) را در بدن تشخیص دهد. اگر آزمایش فردی «مثبت» باشد، آزمایشات بیشتری برای تعیین اینکه آیا این یک عفونت جدید «حاد» است، یا یک عفونت «مزمن» هپاتیتB مورد نیاز است.
نتیجه تست HBsAg مثبت به این معنی است که شما آلوده هستید و می‌توانید ویروس هپاتیتB را از طریق خون خود به دیگران منتقل کنید. در مقابل نتایج مثبت HBs Ab، یعنی فرد در برابر ویروس هپاتیت B ایمن است، این محافظت می‌تواند نتیجه دریافت واکسن هپاتیتB یا بهبود موفقیت‌آمیز عفونت هپاتیت B در گذشته باشد. این آزمایش به طور معمول در غربالگری‌های بانک خون گنجانده نمی‌شود. مثبت بودن نتیجه آزمایش آنتی HBs یا HBsA به این معنی است که شما ایمن هستید و در برابر ویروس هپاتیتB محافظت می‌کنید و نمی‌توانید آلوده شوید. شما آلوده نیستید و نمی‌توانید هپاتیتB را به دیگران منتقل کنید.
anti-HBc یا HBcAb آنتی بادی هسته هپاتیت B) – نتیجه آزم ایش آنتی HBc (یا HBcAb مثبت یا واکنشی نشان دهنده عفونت هپاتیتB در گذشته یا فعلی است. آنتی بادی اصلی هیچ محافظتی در برابر ویروس هپاتیتB ارائه نمی‌دهد (برخلاف آنتی بادی سطحی که در بالا توضیح داده شد). این آزمایش تنها با دانستن نتایج دو آزمایش اول HBsAg وanti-HBs به طور کامل قابل درک است. نتیجه مثبت آزمایش آنتی HBc یا HBcAb نیاز به صحبت با پزشک برای توضیح کامل وضعیت هپاتیتB شما دارد.
همچنین اگر در زمینه نمونه گیری در منزل نیاز به اطلاعات بیشتر دارید، مقاله ی نمونه گیری در منزل در اصفهان را مطالعه کنید.
References
نظرات
