میگرن چیست؟
میگرن معمولاً یک سردرد متوسط یا شدید است که به صورت درد ضربان دار در یک طرف سر احساس میشود. اگر میگرن درمان نشود معمولاً بین 4 تا 72 ساعت طول میکشد. تعداد دفعات بروز میگرن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. میگرن ممکن است به ندرت رخ دهد یا چندین بار در ماه بروز کند.
در طول میگرن، ممکن است، درد معمولاً در یک طرف سر، اما اغلب در هر دو طرف دردی که ضربان دارد یا نبض میکند حساسیت به نور، صدا و گاهی بو و تهوع و استفراغ دیده میشود.
میگرن یک بیماری شایع است که از هر 5 زن، 1 نفر و از هر 15 مرد، 1 نفر را مبتلا میکند و معمولاً در اوایل بزرگسالی شروع می شوند.
انواع مختلف میگرن چیست؟
انواع مختلفی از میگرن وجود دارد، از جمله:
- میگرن بدون هاله
علائم اصلی: درد ضرباندار که از یک طرف سر شروع میشود (برای بسیاری از مبتلایان، درد از پشت چشم چپ شروع میشود)، حرکت در اطراف باعث بدتر شدن درد میشود و طبیعی است که فرد احساس تهوع، سرگیجه و حساسیت به نور و صدا داشته باشد.
مدت زمانی که ممکن میگرن ادامه پیدا کند: 4-72 ساعت
اگر فردی حداقل برای سه ماه متوالی بیش از 15 بار در ماه سردرد دارد و 8 تای آنها علائم میگرن دارند، این بدان معناست که میگرن فرد ممکن است مزمن شود. حملات مزمن میگرن معمولاً همان علائم میگرن اپیزودیک را دارند که هر از گاهی ظاهر میشوند.
هنگامی که به یک میگرن معمولی مبتلا میشوید، ممکن است متوجه شوید که چند ساعت یا چند روز قبل از شروع سردرد واقعی احساس عجیبی دارید. قبل از وقوع میگرن میتواند موارد زیر ممکن است اتفاق بیفتد:
- مشکل در تکلم یا خواندن
- ادرار زیاد
- افسردگی
- خمیازه کشیدن مکرر
- خستگی عضلانی یا سفتی ماهیچهها بهویژه در ناحیه گردن و شانهها
- تهوع، یبوست یا اسهال
- حساسیت به نور، صدا، لامسه و بو
- میگرن با هاله علائم اصلی: اختلالات بینایی قبل از شروع حمله، به دنبال آن علائم رایج میگرن. این نوع میگرن میتواند باعث اختلالات بینایی و علائم عصبی و همچنین احساسات ناخوشایند مانند بیحسی صورت یا زبان و سوزن سوزنهایی شود که در سراسر بدن پخش میشوند.
مدت زمان : ممکن است از چند دقیقه تا یک ساعت کامل متغیر باشد.
میگرن با هاله به موارد زیر دستهبندی میشود:
- هاله معمولی: هاله معمولی میتواند علائم بصری مانند نقاط کور موقت، الگوهای هندسی، خطوط زیگزاگ، ستارهها یا نقاط درخشان و جرقههای نور ایجاد کند.
- هاله ساقه مغز:هاله ساقه مغز شامل علائمی است که به نظر میرسد از ساقه مغز منشا میگیرند، مانند مشکل در صحبت کردن، دوبینی، زنگ گوش یا سرگیجه.
- میگرن همی پلژیک: میگرن همی پلژیک شامل علائمی مانند ضعف حرکتی یا از دست دادن قدرت عضلانی است، معمولاً در یک طرف بدن رخ میدهد و طبق اطلاعات ژنتیک، فرد مبتلا ممکن است با زبان هم مشکل داشته باشد و احساس گیجی یا خستگی کند.
مانند حملات معمولی با هاله، این علائم معمولاً فقط چند دقیقه و بیشتر از یک ساعت طول نمیکشد (اگرچه برای برخی افراد ممکن است طولانیتر باشد). با این حال، از دست دادن حافظه و مشکلات مربوط به دامنه توجه فرد میتواند برای هفتهها یا حتی ماهها باقی بماند. گاهی اوقات میگرن همی پلژیک میتواند باعث مشکلات جدیتری مانند تشنج، کما و مشکلات طولانی مدت در عملکرد مغز و حرکت بدن شود. خواندن این مطلب ممکن است نگرانتان کند، اما بدانید که این نوع میگرن نادر است و عوارض جانبی شدید آن غیرمعمول است.
- میگرن شبکیه یا چشمی: میگرن شبکیه (معروف به میگرن چشمی و میگرن اپتیکال) با میگرن معمولی با هاله متفاوت است زیرا فرد مبتلا فقط در یک چشم دچار اختلالات بینایی میشود. از آنجا که باعث مشکلات بینایی میشود، گاهی اوقات به آن میگرن چشمی یا میگرن نوری میگویند.
- میگرن قاعدگی
علائم اصلی: با قاعدگی شما همزمان است
مدت زمان: 4 تا 72 ساعت
میگرن قاعدگی یا “میگرن هورمونی”،در زنان ناشی از تغییرات هورمونی است. معمولاً قبل یا در ابتدای قاعدگی شما بروز میکند. اگر در دو دوره از سه دوره قاعدگی، فرد دچار حملات شدید شد، ممکن است میگرن قاعدگی باشد. همچنین حملات میگرن قاعدگی بیشتر از میانگین حملات غیرقاعدگی طول میکشد و ممکن است دردناکتر باشد.
- میگرن دهلیزی
علائم اصلی: سرگیجه، سرگیجه، و مشکل در تعادل
مدت زمان : از چند ثانیه تا چند روز متغیر است
میگرن دهلیزی میتواند حملات ناگهانی سرگیجه ایجاد کند، که در آن فرد احساس میکند در حال حرکت است در حالی که حرکتی ندارید، یا میبینید که محیط اطرافتان در حال چرخش است، با اینحال ممکن است با حرکت دادن سر یا دیدن شی متحرک اتفاق بیفتد. این نوع میگرن شایع است و 30 تا 50 درصد از مبتلایان به میگرن را تحت تأثیر قرار میدهد.
- میگرن بدون سردرد
علائم اصلی: بدون سردرد واقعی
مدت زمان : هر علامت میتواند ۱ ساعت یا کمتر طول بکشد
اگر فردی علائم میگرن با هاله را دارد اما در سر خود درد شدید احساس نمیکند، ممکن است میگرن بدون سردرد داشته باشد که گاهی اوقات به عنوان «میگرن خاموش»، «میگرن بدون درد» یا «میگرن استفالژیک» شناخته میشود.
- میگرن شکمی
علامت اصلی: درد معده به جای سردرد
مدت زمان: 1-72 ساعت
گاهی اوقات به جای سردرد، میگرن میتواند باعث درد شدید در شکم شود. این میگرن شکمی است و در کودکان شایعتر از بزرگسالان است – اگرچه 2/3 از آنها در نوجوانی دچار سردردهای میگرنی میشوند.
میگرن شکمی باعث ایجاد درد در نزدیکی ناف میشود و همچنین میتواند باعث ایجاد حالت تهوع، بیاشتهایی، استفراغ و رنگ پریدگی شود.
درست مانند میگرن معمولی، میگرن شکمی میتواند توسط چیزهایی مانند استرس، نورهای روشن و افزودنیهای غذایی مانند مونوسدیم گلوتامات (MSG) ایجاد شود. همچنین معمولاً با استفاده از داروهای مشابه حملات میگرن استاندارد همراه با سردرد درمان میشود.
علت میگرن چیست؟
علت دقیق میگرن ناشناخته است، اگرچه تصور میشود که میگرن نتیجه تغییرات موقتی در مواد شیمیایی، اعصاب و رگهای خونی مغز است. حدود نیمی از افرادی که میگرن را تجربه میکنند، یکی از بستگان نزدیکشان این بیماری را دارند، که نشان میدهد ژنها ممکن است نقشی داشته باشند.
برخی افراد متوجه می شوند که حملات میگرن با محرک های خاصی مرتبط است که می تواند شامل موارد زیر باشد:
- شروع پریود
- استرس
- برخی غذاها یا نوشیدنیها
درمان میگرن چیست؟
هیچ درمانی برای میگرن وجود ندارد، اما مواردی برای کمک به کاهش علائم موجود است، که شامل:
مسکن ها – از جمله داروهای بدون نسخه مانند پاراستامول و ایبوپروفن
تریپتان – داروهایی که میتوانند به معکوس کردن تغییرات مغزی که ممکن است باعث میگرن شوند
ضد تهوع – داروهایی که اغلب برای کمک به تسکین احساس بیماری (تهوع) یا بیمار بودن استفاده میشوند.
در طول حمله، بسیاری از مردم متوجه میشوند که خوابیدن یا دراز کشیدن در یک اتاق تاریک نیز میتواند کمک کننده باشد.
راه پیشگیری از میگرن چیست؟
اگر مشکوک هستید که یک محرک خاص باعث میگرن شما میشود، مانند استرس یا نوع خاصی از غذا، اجتناب از این محرک ممکن است به کاهش خطر ابتلا به میگرن کمک کند. همچنین ممکن است به حفظ یک سبک زندگی به طور کلی سالم، از جمله ورزش منظم، خواب و وعدههای غذایی و همچنین اطمینان از هیدراته ماندن شما و محدود کردن مصرف کافئین و الکل کمک کند.
اگر میگرن شما شدید است یا سعی کردهاید از محرکهای احتمالی اجتناب کنید و همچنان علائم را تجربه میکنید، پزشک عمومی ممکن است داروهایی را برای کمک به جلوگیری از حملات بیشتر تجویز کند. داروهایی که برای پیشگیری از میگرن استفاده میشوند عبارتند از داروی ضد تشنج توپیرامات و دارویی به نام پروپرانولول که معمولاً برای درمان فشار خون بالا استفاده میشود. ممکن است چند هفته طول بکشد تا علائم میگرن شما شروع به بهبود کند.
میگرن در کودکان
در کودکان، میگرن غیرمعمول نیست و علائم آن میتواند از سنین پایین رخ دهد. مصرف داروهای مسکن به محض بروز علائم ممکن است اثرات آنها را متوقف یا محدود کند. در عوض، پزشک ممکن است داروهای هدفمند میگرن را تجویز کند.
دریافت مراقبتهای پزشکی برای هرگونه علائم میگرن مهم است. پزشک باید از علت آن مطمئن باشد زیرا برخی از علائم شبیه علائم سایر بیماریها است. علاوهبر تجویز دارو، پزشک میتواند راهنماییهایی در مورد شناسایی محرکها و مدیریت دورهها ارائه دهد.
سردرد در کودکان شایع است و معمولاً جدی نیست. مانند بزرگسالان، کودکان نیز ممکن است به انواع مختلفی از سردردها، از جمله میگرن یا سردردهای مرتبط با استرس (تنشی) مبتلا شوند. کودکان همچنین ممکن است سردردهای مزمن روزانه داشته باشند. البته اگر علائم میگرن در دوران نوجوانی شروع شود، احتمال ادامه تجربه این بیماری در بزرگسالی نیز وجود دارد.
در برخی موارد، سردرد در کودکان ناشی از عفونت، سطوح بالای استرس یا اضطراب یا ضربه های جزئی به سر است. مهم است که به علائم سردرد کودک خود توجه کنید و در صورت تشدید سردرد یا بروز مکرر سردرد با پزشک مشورت کنید.
درد میگرن در بزرگسالان اغلب حداقل چهار ساعت طول می کشد – اما در کودکان، این درد ممکن است طولانی نباشد.
تفاوت در علائم ممکن است تشخیص نوع سردرد در کودک را دشوار کند، به خصوص در کودک کوچکتر که نمیتواند علائم را توصیف کند. با این حال، به طور کلی، علائم خاص بیشتر در دستههای خاصی قرار میگیرند.
میگرن می تواند باعث شود:
- درد سر ضربان دار که با فعالیت بدتر می شود
- تهوع استفراغ
- درد شکم
- حساسیت شدید به نور و صدا
مراقبت در منزل
علاوهبر تجویز دارو و کمک به جلوگیری از قرار گرفتن در معرض عوامل محرک، مراقبان و کودکان میتوانند از راهکارهای دیگری برای کمک به مدیریت علائم میگرن استفاده کنند:
وقتی علائم میگرن رخ میدهد، سعی کنید:
کودک را به اتاقی ساکت و تاریک منتقل کنید و از کمپرس سرد یا گرم روی سرش استفاده کنید در صورتی که به نور حساس است به او ماسک چشمی بدهید تا نور او را اذیت نکند، ماساژ دادن هر ماهیچهای منقبض یا دردناک که کودک را تشویق به خوابیدن میکند، در صورتی که به کاهش علائم کمک کند،مفید است.
ارزیابی میزان علائم میگرن در کودک ممکن است دشوار باشد. بسته به سن، ممکن است وضعیت خود را درک نکنند یا از آن بترسند. در طول حمله ی میگرن، مهم است که مطمئن باشید و آرام باشید. پس از آن، ممکن است به کودک در مورد این بیماری آموزش داده شود یا از پزشک بخواهید آن را برای او توضیح دهد.
درک اینکه میگرن چیست و هر قسمت در نهایت به پایان میرسد ممکن است برخی از ترسها را کاهش دهد. همچنین ممکن است به کودک کمک کند تا نقشی پیشگیرانه در مدیریت این بیماری داشته باشد، برای مثال، با نگه داشتن یا کمک به به نگهداری و تکمیل دفتر مربوط به خاطرات علائم.
سخن آخر
میگرن میتواند کیفیت زندگی شما را به شدت تحت تأثیر قرار دهد و شما را از انجام فعالیتهای عادی روزانه باز دارد. برخی از افراد حتی به این نتیجه میرسند که باید روزها در رختخواب بمانند.
اما تعدادی درمان موثر برای کاهش علائم و جلوگیری از حملات بیشتر در دسترس است.
حملات میگرن گاهی اوقات میتوانند با گذشت زمان بدتر شوند، اما در بیشتر افراد به تدریج طی سالها بهبود مییابند.
منابع
https://www.nhs.uk/conditions/migraine/
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/migraine-headache/symptoms
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/headaches-in-children/symptom
https://www.medicalnewstoday.com/articles/migraines-in-children
https://www.withcove.com/learn/types-of-migraines