آزمایش bun یا آزمایش نیتروژن اوره خون _ آزمایشگاه دکتر شریفی

امروزه انجام آزمایش‌ ها ، یکی از روش‌های مهم برای تشخیص زودهنگام بیماری‌ها و جلوگیری از پیشرفت آن‌ها است. همچنین پزشکان با استفاده از آزمایش‌ها کارایی درمان‌های به کار رفته و سیر بیماری را ارزیابی و بررسی می‌کنند. انجام یک آزمایش ساده اطلاعات مهمی درباره سلامت جسمی‌تان به شما می‌دهد. شما ممکن است در طول عمر خود بارها به انجام آزمایش‌ های مختلف نیاز پیدا کنید. در این مقاله یکی از آزمایش‌ های کاربردی خون بررسی می‌شود.

آزمایش bun (Blood Urea Nitrogen) یا آزمایش نیتروژن اوره خون چیست و چه کاربردی دارد؟

آزمایش bun برای ارزیابی عملکرد کلیه‌ها و کبد کاربرد دارد و میزان نیتروژن اوره موجود درخون را اندازه‌گیری می‌کند، نیتروژن اوره ماده زائدی است که هنگام تجزیه پروتئین‌ها در کبد ساخته می‌شود. آمونیاک که حاوی نیتروژن است توسط کبد تولید می‌شود و ترکیب آن با مواد دیگری مانند کربن، هیدروژن و اکسیژن اوره که ماده‌ای زائد است را تولید می‌کند. اوره از طریق جریان خون از کبد به کلیه‌ها متنقل می‌شود. در حالت طبیعی، کلیه‌ها این ماده را تصفیه و با دفع ادرار از بدن خارج می‌کنند. سطح bun  خون به هنگام بیماری کلیه و آسیب کبدی بالا می‌رود.

چه زمانی نیاز به انجام آزمایش bun خون داریم؟

اگر شما مشکوک به آسیب کلیوی باشید یا عملکرد کلیه شما به بررسی نیاز داشته باشد، پزشک آزمایش bun را تجویز می‌کند. این آزمایش برای کمک به تعیین اثربخشی درمان دیالیز در صورت انجام همودیالیز نیز کاربرد دارد. آزمایش نیتروژن اوره خون به عنوان بخشی از یک گروه آزمایش خون در تشخیص بیماری‌هایی همچون آسیب کبدی، انسداد مجاری ادراری، نارسایی احتقانی قلب یا خونریزی دستگاه گوارش کاربرد دارد.

توجه داشته باشید که جواب غیرطبیعی این تست به تنهایی هیچ یک از شرایط گفته شده را تایید نمی‌کند.

کراتینین ماده زائدی است که به وسیله کلیه‌های سالم و از طریق ادرار از بدن دفع می‌شود. اگر مقدار این ماده در خون بالا باشد، پزشک به آسیب کلیوی پی می‌برد. در صورت خونریزی گوارشی یا آسیب به کلیه، همچنین تشخیص افتراقی بین بیماری حاد یا مزمن کلیه و انسداد مجاری ادراری میزان bun و کراتینین خون سنجیده می‌شود. آزمایش نیتروژن اوره خون و کراتینین خون به تنهایی معیارهای مناسبی جهت سنجش عملکرد کلیه و کبد هستند، اما با انجام هر دو در کنار هم، پزشک می‌تواند تشخیص دقیق‌تری بدهد.

آزمایش bun چگونه انجام می‌شود؟

برای انجام آزمایش bun نیاز به آزمایش خون بیمار می‌باشد. در هنگام گرفتن نمونه، کارشناس آزمایشگاه، یک باند کشی را دور بازوی شما می‌بندد و پس از ضدعفونی کردن محل مورد نظر، به وسیله وارد کردن سرنگ به داخل رگ، اقدام به خون‌گیری می‌کند و به منظور جلوگیری از عفونت، پس از خارج کردن سرنگ از رگ بیمار، پنبه آغشته به الکل را در محل قرار می‌دهد و نمونه گرفته شده را به داخل لوله آزمایش انتقال داده و جهت انجام تست‌های مورد نظر به آزمایشگاه تحویل می‌دهد.

ممکن است بعد از خون‌گیری، مقداری کبودی در محل نمونه‌گیری مشاهده کنید. این موضوع نگران‌کننده نیست. اگر پس از خون‌گیری، پنبه را برای دقایقی محکم در محل خروج سوزن فشار دهید، از مقدار کبودی کم می‌شود.

گاهی علت این کبودی حساس بودن پوست دست‌تان یا صحیح نبودن انجام رگ‌گیری توسط نمونه گیر است. درصورت احساس درد در محل خون‌گیری، استفاده از کمپرس گرم در محل می‌تواند کمک کننده باشد.

آزمایشگاه دکتر شریفی جهت رفاه حال هرچه بیشتر شما مراجعین عزیز، اقدام به انجام آزمایش خون در منزل نموده و شما می‌توانید با مراجعه به سایت آزمایشگاه و یا تماس با شماره تلفن ٠۹۱۳۵۶۴۴۴۱۷ جهت رزرو نوبت اقدام کنید. با توجه به شرایط پیش آمده در ارتباط با ویروس کرونا و نگرانی‌های موجود که آیا اخیراً به ویروس کرونا مبتلا شدید یا خیر، این امکان برای شما در بهترین آزمایشگاه در اصفهان فراهم شده است تا بتوانید نمونه گیری کرونا در منزل و آزمایش PCR در منزل را تجربه کنید. آزمایشگاه دکتر شریفی، آزمایش غربالگری سلامت جنین در اصفهان را نیز به شما مشتریان عزیز ارائه می‌دهد.

آمادگی قبل از انجام آزمایش bun

برای انجام آزمایش bun نیازی به ناشتا بودن و رعایت شرایط خاصی نیست، ممکن است پزشک توصیه‌هایی ارائه دهد مانند اینکه 24  ساعت قبل از انجام آزمایش، از خوردن مواد سرشار از پروتئین، مانند گوشت قرمز پرهیز کنید و به مقدار طبیعی مصرف کنید، آب نیز به میزان کافی بنوشید، زیرا کم آبی بدن و مصرف مواد پرپروتئین روی نتیجه تست تأثیر می‌گذارد و نتیجه به اشتباه نشان داده می‌شود.

تفسیر نتایج آزمایش bun خون

نتایج آزمایش bun به صورت میلی گرم در دسی لیتر (mg/dl) بیان می‌شود که این مقدار بر حسب سن و جنس افراد متفاوت است اما به طور کلی سطح نرمال آن در هر گروه به شرح زیر است:

• مردان: ۸ تا ۲۴ mg/dl
• زنان: ۶ تا ۲۱ mg/dl
• و در کودکان ۱ تا ۱۷ ساله: ۷ تا ۲٠ mg/dl

سطوح bun بالاتر از حد نرمال یا پایین‌تر، به این معنی نیست که کلیه شما دچار مشکل است، پزشک جهت بررسی بیشتر و تشخیص دقیق‌تر آزمایش‌های دیگری را درخواست می‌کند، یکی از این تست‌ها، آزمایش نسبت BUN/Cr است.

آزمایش نسبت bun به کراتینین خون چیست؟

آزمایش نسبت BUN  به کراتینین برای تشخیص آسیب یا بیماری حاد یا مزمن کلیه، انسداد مجاری ادراری و خونریزی گوارشی استفاده می‌شود. بعد از انجام آزمایش bun ، پزشک نسبت bun به کراتینین را با تقسیم تعداد bun بر تعداد کراتینین محاسبه می‌کند، نسبت ایده‌آل بین ۱:۱٠ و ۱:۲٠ است.

چه مواردی سبب افزایش یا کاهش نسبت BUN/Cr  می‌شود؟

غالباً افزایش نسبتBUN/ Cr  در مواردی مانند خونریزی گوارشی، کم آبی شدید بدن، شوک و نارسایی احتقانی قلب، رژیم غذایی سرشار از پروتئین و انسداد مجاری ادراری دیده می‌شود و کاهش این نسبت در مواردی مانند سوء تغذیه، رژیم غذایی کم پروتئین، همودیالیزهای مکرر، بیماری شدید کبدی و بارداری دیده می‌شود.

آزمایش اوره ادرار 24 ساعته و راندوم

قبل از انجام  آزمایش ادرار، نیاز به رعایت شرایط خاصی نیست و بیمار می‌تواند در هر ساعت از شبانه روز بصورت راندوم نمونه ادرار خود را در ظرف مخصوص جمع‌آوری کند و به آزمایشگاه تحویل دهد. برای جمع‌آوری نمونه ادرار ۲۴ ساعته لازم است، بیمار در یک ساعت مشخص (مثلا ۸صبح)، اولین ادرار خود را دور بریزد و بعد از آن تمام ادرار خود را طی 24 ساعت داخل ظرف مربوطه جمع‌آوری کند. فردای آن روز در همان ساعت (۸ صبح) باقی مانده ادرار را در ظرف جمع‌آوری کرده و به آزمایشگاه تحویل دهید.

کلام آخر

انجام آزمایش چکاپ به صورت دوره‌ای و در فواصل زمانی معین، به شما کمک می‌کند که سریع‌تر از بیماری‌های خود مطلع شوید. اگر به دلیل مشغله‌های زیاد، وقت کافی برای انجام آزمایشات دوره‌ای و درخواستی پزشک را ندارید، انجام آزمایش در منزل گزینه مناسبی برای شماست.  با این روش در وقت و هزینه شما صرفه‌جویی خواهد شد و مجبور نیستید با توجه به شرایط موجود کرونا، با رفت و آمد به محیط‌های شلوغ ریسک ابتلا را در خود افزایش دهید. آزمایشگاه دکتر شریفی برای انجام کلیه خدمات در منزل، محل کار و آزمایشگاه در خدمت شماست